Wereldwijde uitdagingen in het Midden-Oosten: Amerikaans beleid tussen steun en voorzichtigheid

Al tientallen jaren dromen Amerikaanse presidenten ervan vrede naar het Midden-Oosten te brengen. Terwijl Jimmy Carter in 1978 het Camp David Akkoord tussen Israël en Egypte mogelijk maakte, orkestreerde Bill Clinton de Oslo-akkoorden met de Palestijnen in 1993 en een vredesverdrag met Jordanië het jaar daarop. Donald Trump sloot daarentegen in 2020 de Abraham-akkoorden met Bahrein, de Verenigde Arabische Emiraten en Marokko. De volgende president zal ongetwijfeld geconfronteerd worden met de spanningen tussen Israël en Irans 'As van Verzet'. De vraag hoe een regionale escalatie kan worden voorkomen en een hernieuwde inmenging in een eindeloze oorlog kan worden vermeden, blijft essentieel. Kamala Harris zou naar verwachting het door Joe Biden gevoerde beleid voortzetten, dat Israëls recht op zelfverdediging ondersteunt, probeert zijn gevaarlijkste acties in te dammen en tegelijkertijd het concept van een Palestijnse staat in stand houdt. Donald Trump daarentegen pleit ervoor Israël de vrije hand te laten. Ondanks de herhaalde Amerikaanse verzekeringen om te voorkomen dat Iran nucleaire wapens verwerft, heeft geen van de presidenten tot dusver de Iraanse installaties gebombardeerd of Israël daar toestemming voor gegeven. Deze terughoudendheid weerspiegelt de voorziene kosten van een escalatie, terwijl de voordelen moeilijk in te schatten lijken. Zowel Harris als Trump tonen weinig geneigdheid om militaire maatregelen tegen Iran te ondernemen. Trump trok zich terug uit de nucleaire overeenkomst met Iran, legde zware sancties op en beval in 2020 de liquidatie van Qassem Suleimani. Desondanks koesterde hij hoop op een akkoord met de Iraanse geestelijkheid en vermeed hij, zelfs in gespannen momenten, directe aanvallen op Iran. Een delicate vraag blijft of en hoe een Amerikaanse president een Israëlische aanval zou kunnen ondersteunen. Israël zou alleen waarschijnlijk slechts beperkte schade kunnen aanrichten. De Amerikaanse hulp zou kunnen variëren van het verstrekken van inlichtingen tot directe militaire ondersteuning. Ongeacht hoe het conflict zich tegen januari ontwikkelt, de volgende president zal zich moeten bezighouden met de polariserende figuur van de Israëlische premier. Joe Biden heeft zich in het verleden kritisch uitgelaten over Benjamin Netanyahu, een mening die Harris ook lijkt te delen. Trump uitte eveneens kritiek op Netanyahu, maar bleef tegelijkertijd loyaal aan de Republikeinen die van mening zijn dat Israël geen fout kan maken. Binnen de Amerikaanse politiek is de steun voor Israël diepgeworteld, terwijl Iran wordt gezien als een vijand. Harris verklaarde dat Iran 'Amerikaans bloed aan zijn handen heeft', terwijl Biden moeite had Netanyahu te matigen, vooral bij onderhandelingen over een staakt-het-vuren in Gaza. Met militaire hulp en deelname aan het afweren van raketaanvallen ondersteunt Amerika Israël. Nadat Netanyahu's aanvankelijke succes tegen Hezbollah hun leider heeft uitgeschakeld, spreekt hij steeds vaker over een kans om de realiteit in Libanon en de regio te veranderen. Plannen om de omstandigheden voor Palestijnen te verbeteren lijken echter nauwelijks voorhanden. Zowel Harris als Trump staan voor de uitdaging om normalisatie van de betrekkingen tussen Israël en Saoedi-Arabië te bevorderen, waarbij de prijs voor een dergelijk vredesakkoord met het voortduren van het conflict verder zou kunnen stijgen.