De VS en Rusland bespreken een mogelijke gevangenenruil die de vrijlating van de al meer dan een jaar in Rusland vastzittende journalist van "The Wall Street Journal", Evan Gershkovich, zou kunnen omvatten. Dit werd bekendgemaakt door de Russische viceminister van Buitenlandse Zaken Sergei Ryabkov. De dialoog vindt plaats via een gespecialiseerd en afgesloten kanaal waarover Ryabkov geen uitspraken mocht doen.

Ryabkovs verklaring kwam na vragen over berichten dat de VS een nieuw aanbod voorbereiden voor een uitwisseling van Gershkovich en de Amerikaanse staatsburger Paul Whelan, een voormalige marinier en bedrijfsveiligheidschef die een gevangenisstraf van 16 jaar uitzit wegens spionage. De beschuldigingen tegen beide mannen worden door hen, de "Wall Street Journal" en de Amerikaanse regering krachtig ontkend.

Roger Carstens, de leidende Amerikaanse diplomaat voor gijzelaarszaken, verklaarde vorige week dat de Biden-administratie een nieuw aanbod aan Moskou voorbereidt om de vrijlating van Gershkovich en Whelan te bewerkstelligen. De recente opmerkingen uit Moskou wijzen erop dat er serieuze onderhandelingen aan de gang zijn voor de vrijlating van de twee Amerikanen.

Gershkovich werd op 29 maart 2023 door de Federale Veiligheidsdienst van Rusland in Jekaterinenburg gearresteerd. De Russische regering heeft geen bewijs openbaar gemaakt voor de beschuldigingen tegen de verslaggever. In februari gaf de Russische president Vladimir Poetin aan open te staan voor een gevangenenruil, mits er een overeenkomst met Washington wordt bereikt, maar noemde geen details over mogelijke Russische eisen.

In maart sprak Poetin zich opnieuw uit over het onderwerp gevangenenruil en noemde de mogelijkheid van een uitwisseling van de Kremlin-criticus Aleksej Navalny, dagen voordat hij in een strafkolonie in de Arctis overleed.

Het Witte Huis eist ook de vrijlating van journaliste Alsu Kurmasheva van Radio Free Europe/Radio Liberty, die in oktober gevangen werd genomen en later beschuldigd van het niet registreren als buitenlandse agente en het verspreiden van valse informatie over het Russische leger. De VS volgen haar detentie nauwlettend, maar hebben nog geen beslissing genomen of ze onterecht vastzit.

Een Russische rechtbank verlengde vorige maand de detentie van Gershkovich met drie maanden, tot 30 juni. In Rusland kunnen onderzoekers tot een jaar de tijd hebben om zich voor te bereiden op bijzonder complexe strafzaken, met de mogelijkheid van verdere verlengingen onder buitengewone omstandigheden. Een veroordeling voor spionage kan leiden tot een gevangenisstraf van 10 tot 20 jaar. Vrijspraken in dergelijke zaken zijn zeldzaam.