Wskaźnik inflacji w strefie euro osiągnął w lipcu 2021 roku najniższy poziom od kilku miesięcy i wynosi obecnie 2,6 procent. Wynika to z najnowszych wstępnych szacunków urzędu statystycznego Eurostat za miesiąc luty i zbliża Europejski Bank Centralny (EBC) do jego celu inflacyjnego na poziomie dwóch procent. Niemniej jednak EBC pozostaje ostrożny i na razie utrzymuje stopy procentowe na niezmienionym poziomie. Ważnym czynnikiem jest wzrost wynagrodzeń, na który obecnie bank centralny zwraca szczególną uwagę.
Według aktualnej oceny EBC, wynagrodzenia zasadnicze w strefie euro wzrosły w czwartym kwartale 2023 roku o 4,5 procenta. Chociaż ten wzrost jest niższy niż poprzednio, nadal jest za wysoki, aby na dłuższą metę gwarantować stabilność cen. Moment obniżki stóp procentowych zależy więc przede wszystkim od dalszego rozwoju wynagrodzeń zasadniczych w bieżącym pierwszym kwartale. Jeśli negocjacje płacowe między związkami zawodowymi a organizacjami pracodawców doprowadzą do umiarkowanych wyników, droga do obniżki stóp procentowych stanie otworem. W przeciwnym razie może się okazać, że członkowie EBC będą musieli czekać na zmianę stóp procentowych jeszcze przez wiele miesięcy. Wysokie wzrosty płac mogą bowiem trwale negatywnie wpływać na inflację, zwłaszcza jeśli produktywność pozostanie nadal słaba, a przedsiębiorstwa będą przekazywać wyższe koszty płacowe swoim klientom.
Aby wcześnie uzyskać obraz dynamiki płac, EBC opracował wewnętrzny system wczesnego ostrzegania znany jako "Wage Tracker". Analizuje on bezpośrednio wynegocjowane umowy płacowe w siedmiu z 20 krajów strefy euro, aby nie czekać na oficjalne statystyki, które są opublikowane z opóźnieniem. Te wstępne informacje wskazują, że presja na wzrost płac w pierwszej połowie roku 2024 czasowo osłabnie, ale później prawdopodobnie wzrośnie z powrotem w kierunku pięciu procent.
EBC z dużym niepokojem obserwuje rozwój płac taryfowych, jako że związki zawodowe obecnie nie są skłonne do kompromisów i powściągliwości. Wysoka inflacja zeszłego roku odcisnęła piętno na pracownikach. Zgodnie z danymi Federalnego Urzędu Statystycznego, płace taryfowe w Niemczech w 2023 roku wzrosły o 3,7 procenta, co jest wyraźnie poniżej średniej stopy inflacji wynoszącej 5,9 procenta. Doprowadziło to do zauważalnego spadku siły nabywczej pracowników. Instytut WSI, blisko związany z związkami zawodowymi, donosi również, że siła nabywcza płac taryfowych spadła do poziomu z 2016 roku. Trwające negocjacje taryfowe powinny zatem być charakteryzowane przez wyraźny wzrost realnych płac, jak twierdzi ekspert do spraw płac z WSI, Thorsten Schulten.
Związki zawodowe i pracownicy wzmocnieni wchodzą w rundę negocjacji taryfowych na rok 2024, ponieważ rynki pracy w strefie euro nadal są dobrze wykorzystane, a istnieje brak wykwalifikowanych pracowników. Jednak pomimo aktualnego spadku inflacji, który głównie wynika z obniżonych cen żywności, stopa inflacji bazowej bez uwzględnienia żywności i energii pozostaje wysoka na poziomie 3,1 procenta. Ze względu na silne wzrosty płac, jak szacuje Sebastian Becker z Deutsche Bank, prawdopodobnie utrzyma się ona powyżej dwóch procent nawet do późnych miesięcy przyszłego roku. Dlatego upłynie trochę czasu, zanim inflacja bazowa zbliży się do celu inflacyjnego EBC na poziomie dwóch procent.
Choć ekonomiści oceniają postępy w walce z czasowymi wysokimi wskaźnikami inflacji w ciągu ostatnich dwóch lat jako zachęcające, niektórzy ostrzegają przed nadmiernym optymizmem w obliczu obecnej sytuacji. Dlatego też EBC zachowuje ostrożność i uważnie monitoruje rozwój płac taryfowych.
