Stanowiska koalicji semafora są podzielone w kwestii polityki finansowej - podobnie jak semafor ze swoimi różnymi kolorami. Jednak teraz mędrcy ekonomiczni wywierają presję na ministra finansów, proponując reformę zasady ograniczenia zadłużenia.

Na najwyższym szczeblu debaty politycznej lider FDP Christian Lindner wypowiada się na temat finansowania inwestycji, ulg oraz międzynarodowej pomocy w ramach zasady ograniczenia zadłużenia. Dla niego jest to nie tylko zobowiązanie wynikające z konstytucji, ale również z ekonomicznego rozsądku.

Po raz pierwszy od wybuchu pandemii koronawirusa rząd w tym roku będzie przestrzegał reguły zadłużenia. Dla Lindnera jest to niewielki luksus, który umożliwia mu występowanie przeciwko partnerom koalicyjnym SPD i Zielonym.

Lindner walczy sam o zasadę ograniczenia zadłużenia, podczas gdy we wtorek rano pięciu ekonomistów-mędrców opublikowało propozycję reformy zasady ograniczenia zadłużenia. Tymczasem Międzynarodowy Fundusz Walutowy (MFW) krytykuje niemieckie przepisy dotyczące zadłużenia.

Rada Ekspertów proponuje, aby w okresach niskiego zadłużenia ogólnego, państwo zezwalało na wyższe wydatki deficytowe. Ponadto procedura korekty koniunkturalnej zostanie dostosowana, a przejście do zasad dotyczących zadłużenia w przypadku sytuacji awaryjnych będzie miało miejsce w łagodniejszy sposób.

This might provide the federal government with an additional financial latitude of over 50 billion euros by 2027. The proposals of the council of experts will reignite the debate on the rationale behind the debt brake.

To Polish:

To może dać rządowi federalnemu dodatkową przestrzeń finansową przekraczającą 50 miliardów euro do 2027 roku. Propozycje Rady Ekspertów ponownie rozpalą debatę na temat sensowności reguły ograniczającej zadłużenie.

Eksperci gospodarczy, którzy są podzieloni w swoich stanowiskach polityki finansowej tak samo jak koalicja semaforowa, znaleźli jednak wspólne stanowisko w kwestii hamulca długu.

To mogłoby być również sygnałem dla polityków. Ekonomiści w swoich propozycjach reform wywołują największe kontrowersje, jak na przykład pomysł, aby inwestycje były ogólnie wyłączone z reguł. Niemniej jednak, domagają się daleko idących zmian w Konstytucji.

Obok FDP musiałaby także zgodzić się Unia, co obecnie wydaje się mało prawdopodobne. Niemniej jednak przewodnicząca Rady Ekspertów, Monika Schnitzer, opowiada się za tym, aby propozycje zwiększyły elastyczność polityki fiskalnej i nie zagrażały trwałości finansów publicznych. Szczegóły propozycji zawierają:

1. Flexibilität der Neuverschuldung je nach Schuldenstand

W normalnych czasach reguła długu publicznego zezwala na coroczne zaciąganie kredytów do wysokości 0,35 procenta produktu krajowego brutto. Rada Ekspertów uważa to za zbyt sztywne, ponieważ inwestycje są przez to "niepotrzebnie" ograniczane. W określonych warunkach, takich jak na przykład wyższy wzrost gospodarczy lub niskie stopy procentowe, "możliwe są bardziej zrównoważone wskaźniki zadłużenia".

Wskaźnik długu pokazuje całkowite zadłużenie w stosunku do wydajności gospodarczej. Obecnie Niemcy znajdują się na poziomie 64 procent. Propozycja przewiduje trzy scenariusze: Jeśli wskaźnik długu jest poniżej 60 procent, dozwolone jest roczne zaciąganie długu na poziomie 1 procenta. Gdy wskaźnik długu przekracza 60 procent, dozwolonie jest zadłużenie na poziomie 0,5 procenta. Jeżeli wskaźnik zadłużenia przekroczy 90 procent, przywracane jest pierwotne zaciąganie długu na poziomie 0,35 procenta.

Według symulacji Rady ta reforma doprowadziłaby do zmniejszenia współczynnika zadłużenia do 59 procent do roku 2070. Bez reformy obecne przepisy spowodowałyby spadek współczynnika do poniżej 30 procent.

2. Übergangsregelung nach Krisen

Obecnie kryzysy kończą się zgodnie z regułą długu zawsze 31 grudnia każdego roku. W Konstytucji określono, że Bundestag może ogłosić stan wyjątkowy - jak to miało miejsce w ostatnich latach z powodu pandemii lub obaw o bezpieczeństwo energetyczne.

Obrany stan wyjątkowy może być ustanowiony tylko na rok. Od 1 stycznia maksymalna dopuszczalna wysokość nowego zadłużenia obniża się ponownie do 0,35 procent. Skutki wstrząsów jednak nigdy nie kończą się gwałtownie. Mogą szybko słabnąć, ale rozciągają się na lata.

Rada Ekspertów proponuje zatem etap przejściowy po sytuacji awaryjnej. "Kryzysy często mają jeszcze odczuwalne skutki, nawet jeśli pierwotna przyczyna została już pokonana" - mówią ekonomiści. Faza przejściowa może trwać albo cztery lata, podczas których dozwolona kwota zaciąganych kredytów jest redukowana każdego roku o 0,5 punktu procentowego, albo trzy lata, z liniowym zmniejszaniem zaciąganych kredytów do 0,35 procenta rocznie.

Ta reforma tworzy przestrzeń fiskalną i jednocześnie wzmacnia regułę długu, ponieważ unika się powtarzających dyskusji na temat ponownego ogłoszenia stanu wyjątkowego. Ekonomiści różnych orientacji już wypowiedzieli się za tym przejściowym rozwiązaniem.

3. Konjunkturkomponente

Reguła 0,35 procenta nie tylko reguluje coroczne nowe zadłużenie, ale jest też dostosowywana w zależności od sytuacji gospodarczej: w złych okresach możliwe są wyższe długi, w dobrych mniejsze. To umożliwia rządowi reagowanie na wahania koniunktury i zmusza go do oszczędzania na gorsze czasy. Decydujące dla obliczeń jest odchylenie rozwoju koniunktury od normalnego wykorzystania, czyli potencjału niemieckiej gospodarki.

Oszacowanie tej wielkości jest jednak z punktu widzenia ekspertów ekonomicznych i wielu innych ekonomistów przestarzałe. Reforma jest przewidziana w umowie koalicyjnej i może być wprowadzona bez zmiany konstytucji. Podczas warsztatów ekonomicznych w ostatnich miesiącach rząd federalny zgromadził kilka propozycji, które jednak znacznie się od siebie różnią.

Margines, który obecnie oferują, zawiera się między kilkoma miliardami a wyższą liczbą dwucyfrową miliardów