Projekt JUNO w Chinach: Polowanie na masę neutrino

W głębokich rejonach południowochińskiej prowincji Guangdong postępuje wielki projekt Jiangmen Underground Neutrino Observatory (JUNO). Ogromna kula, wyposażona w niezliczone światłoczułe rurki, wkrótce zostanie wykorzystana do eksperymentów nad badaniem trudnych do uchwycenia cząstek subatomowych, znanych jako neutrina. Instalacja ta zostanie umieszczona w dwunastopiętrowym cylindrycznym zbiorniku wodnym, który znajduje się 700 metrów pod ziemią. Warcie 300 milionów dolarów przedsięwzięcie, nad którym pracowano przez lata, jest na etapie rozpoczęcia zbierania danych o neutrinach – maleńkich cząstkach powstających podczas reakcji atomowych. Naukowcy mają nadzieję, że badanie tych cząstek rzuci światło na jedną z największych tajemnic fizyki cząstek: hierarchię mas neutrin. Ponieważ neutrina są zdolne do zmiany swojej formy i mogą istnieć w każdej materii, w tym w ludzkim ciele, miliardy razy na sekundę, wiedza o ich masach może dostarczyć cennych informacji o procesach wczesnego wszechświata. Wraz z międzynarodowymi naukowcami, w tym badaczami z Francji, Niemiec, Włoch, Rosji i USA, chińscy fizycy będą przez sześć lat analizować promieniowanie neutrin z pobliskich elektrowni jądrowych w Guangdong. Oprócz obserwacji ziemskich neutrin projekt JUNO ma również na celu badanie neutrin słonecznych w czasie rzeczywistym, aby uzyskać głębsze wglądy w procesy słoneczne. W drugiej połowie 2025 roku JUNO zostanie uruchomione i prowadzić będzie międzynarodowy wyścig z większymi instalacjami, takimi jak Deep Underground Neutrino Experiment (DUNE) w USA – projekt, który z powodu napięć między Chinami a USA napotyka na opóźnienia i przekroczenia budżetu. W obliczu politycznych zawirowań amerykańskie władze, które wcześniej współpracowały z JUNO, zdecydowały się skupić swoje działania na budowie DUNE. Niemniej jednak, amerykańska grupa badawcza, wspierana przez National Science Foundation, nadal jest zaangażowana w projekt. Wang Yifang, główny naukowiec JUNO, ma nadzieję, że wspólne zaangażowanie naukowe wyśle pozytywne sygnały w obliczu geopolitycznych napięć. Integralność danych uzyskanych w przestrzeni atomów ma najwyższy priorytet. 600-tonowy kulisty detektor JUNO będzie elektronicznie przekazywał informacje o przejściach neutrin z lokalnych elektrowni do instytucji partnerskich w Rosji, Francji i Włoszech. Dzięki zastosowaniu kilku niezależnych zespołów analitycznych ma zostać zapewniona dokładność wyników.