Social media heeft ons stevig in zijn greep – zozeer zelfs dat de gedachte om van een platform los te komen bijna absurd lijkt. Maar precies hier komt Bluesky in beeld, een veelbelovende startup: in plaats van gebruikers op te sluiten in een digitale kooi, geeft het hen de vrijheid om op elk moment uit te breken. Klinkt revolutionair, toch?

Bluesky begon in 2019 als project binnen Twitter en werd in 2022 verzelfstandigd als onafhankelijk bedrijf. Vandaag de dag presenteert het platform zich als een gedecentraliseerd alternatief voor Elon Musks X – alleen zonder controversiële eigenaren en met een vleugje nostalgie dat doet denken aan het "oude Twitter". Met een blauw logo en een vertrouwde gebruikersinterface spreekt Bluesky momenteel 25 miljoen gebruikers aan – een aantal dat zich sinds de laatste Amerikaanse verkiezingen bijna verdubbeld heeft.

Het idee: Sociale media zonder kooi

De clou van Bluesky ligt in zijn technische DNA: Het is een gedecentraliseerd platform waarbij geen centraal bedrijf de gegevens en berichten van de gebruikers controleert. De inhoud en verbindingen van de gebruikers zijn niet beperkt tot één enkele server, maar tot vele die samen het zogenoemde „Atmosphere“-netwerk vormen.

Hier komt de term „credible exit“ in beeld: Bluesky belooft zijn gebruikers dat ze hun volledige digitale zelf – gegevens, contacten en inhoud – moeiteloos naar andere platforms kunnen overzetten. Het is alsof je verhuist en ontdekt dat al het meubilair al perfect is ingericht en dat de post automatisch wordt doorgestuurd. Een slim idee dat breekt met de „gouden kooien“ van X of Meta.

Maar: Theorie en praktijk lopen nog uiteen. De meeste gebruikers hosten hun gegevens nog steeds op de Bluesky-servers, omdat alles andere gewoon te ingewikkeld is. En hoewel andere platforms theoretisch compatibel zouden zijn, zijn er momenteel nauwelijks alternatieven die echt worden gebruikt.

Een bedrijf zonder kooien – hoe moet dat werken?

Bluesky klinkt als een droom voor gebruikers - maar voor investeerders? Eerder een uitdaging. Want platforms zoals Meta of X baseren hun succes op het vasthouden van hun gebruikers en deze zo winstgevend mogelijk te "monetariseren". Bluesky daarentegen wijst traditionele modellen zoals reclame af. CEO Jay Graber beloofde zelfs om het platform niet met advertenties te "verslechteren".

Het bedrijf is slank opgezet: Met slechts 20 fulltime medewerkers en 36 miljoen dollar aan extern kapitaal (een derde daarvan van Twitter) vaart het in vergelijking met industriegiganten als Meta een minimalistische koers. Maar hoe lang kan dat goed gaan? Ter vergelijking: Vroeger had Twitter 7.500 medewerkers. Vroeg of laat zullen nieuwe investeerders een antwoord verwachten op de vraag hoe gebruikersvrijheid met winstgevendheid te verenigen is.

De concurrentie slaapt niet

Hoewel Bluesky het concept van decentralisatie min of meer heeft uitgevonden, slaapt de concurrentie ook niet. Meta test een vergelijkbaar model met Threads en het zogenaamde „Fediverse“. En hoewel Bluesky momenteel het voordeel heeft „de enige aanbieder“ te zijn, kan dat snel veranderen.

Conclusie: Het juiste idee op het verkeerde moment?

Bluesky brengt een frisse wind in de wereld van sociale netwerken. Met een duidelijke missie om de gebruikers centraal te stellen en een charmante nostalgie voor het "oude Twitter" heeft het al miljoenen enthousiast gemaakt. Maar of deze visie zonder duidelijke monetarisatiestrategie op de lange termijn kan overleven, blijft open.

Voor de gebruikers is Bluesky in ieder geval een aanwinst. Voor investeerders? Dat zal de toekomst uitwijzen.