Volkswagen heeft de noodrem ingetrokken. Terwijl de auto-industrie zich in een dramatische ommekeer bevindt, moeten ongeveer 4.000 VW-managers zich voorbereiden op gevoelige loonsverlagingen. Maar of dat genoeg is om de grootste autofabrikant van Europa weer naar de snelle baan te brengen, blijft twijfelachtig.

10 procent minder – een druppel op een hete plaat?

Vanaf 2024 worden de bonusbetalingen van de betrokken managers met ongeveer 10% verminderd – een maatregel die van kracht blijft tot 2026 en met licht verminderde bezuinigingen tot het einde van het decennium. De Süddeutsche Zeitung meldde dat vakbonden zelfs sterkere bezuinigingen eisen voor de hoogste leidinggevenden, waaronder CEO Oliver Blume.

Blume, die inzet op een strategische heroriëntatie, zal deze eisen nauwelijks kunnen negeren. Immers, VW staat niet alleen onder druk vanwege de trage vraag naar elektrische auto's, maar ook vanwege dalende marktaandelen in China en potentiële boetes van miljarden als niet aan de strengere EU-flottiemissie-eisen wordt voldaan.

Een deal die niemand echt gelukkig maakt

Het nu onderhandelde herstructureringsplan moet Europa's grootste autobouwer concurrerender maken zonder fabrieken te hoeven sluiten. In plaats daarvan wordt de capaciteit op vijf locaties met enkele honderdduizenden eenheden verminderd. Daarnaast moeten binnen de komende vijf jaar meer dan 35.000 banen worden geschrapt.

Dit klinkt drastisch, maar analisten zijn teleurgesteld. Philippe Houchois van Jefferies bekritiseerde in een verklaring het gebrek aan urgentie in de maatregelen: „Dit plan weerspiegelt niet het tempo dat de veranderingen in de sector vereisen.“

An de beurs duurde het niet lang: Het VW-aandeel verloor maandagochtend 2,4% en is sinds het begin van het jaar bijna een kwart gedaald.

China, e-auto's en de toekomst van VW

De uitdagingen zijn enorm. In China, de belangrijkste markt voor VW, dalen de verkoopcijfers. Tegelijkertijd worstelt Wolfsburg met een zwakke vraag naar elektrische auto's in Europa en de VS – een bittere tegenslag, nadat miljarden in de transformatie zijn geïnvesteerd.

Dat VW tegelijkertijd een besparingskoers vaart die jaarlijks ongeveer vier miljard euro moet besparen, toont de wanhopige situatie. Maar kunnen een salarisafstand van de managers en een gematigde personeelsafbouw echt volstaan om de gigantische probleemgebieden van de groep op te lossen?

De druk neemt toe – aan alle kanten

Te midden van deze turbulentie wordt van CEO Oliver Blume bijzonder veel gevraagd. Zijn doel om VW uit de crisis te leiden, staat of valt met het vermogen om zowel het personeel als de investeerders te overtuigen. Maar de huidige deal lijkt een compromis dat de grote doorbraak nog verschuldigd blijft.

De vakbonden hebben zich sterk gemaakt voor het voorkomen van fabriekssluitingen. Het management kon daarentegen minder diepgaande bezuinigingen doorvoeren – een hardnekkige machtsstrijd die laat zien hoe moeilijk het is de gigant Volkswagen te moderniseren.

Een concern op een keerpunt

Terwijl de concurrentie – vooral Tesla en Chinese fabrikanten – steeds meer vaart maakt, lijkt VW nog met zichzelf te worstelen. De onthouding van de managers mag symbolisch lijken, maar op zichzelf zal deze de dringend noodzakelijke transformatie nauwelijks versnellen.

Die komende maanden zullen aantonen of Volkswagen de sprong naar het elektrische tijdperk maakt – of dat 's werelds grootste autobouwer nog steeds in de achteruitkijkspiegel van de concurrentie verdwijnt.