De Franse president Emmanuel Macron heeft na de val van de regering van premier Michel Barnier door een motie van wantrouwen zware beschuldigingen geuit tegen de oppositie en benadrukt zijn ambtstermijn tot 2027 volledig uit te oefenen. "De verantwoordelijkheid die u mij democratisch heeft toevertrouwd, is een mandaat van vijf jaar, en ik zal dat tot het einde vervullen", zei Macron donderdag in zijn eerste verklaring na de politieke crisis.

Barnier, wiens ambtstermijn van slechts drie maanden de kortste in de geschiedenis van de Vijfde Republiek is, werd ten val gebracht door een motie van wantrouwen, geïnitieerd door een verdeeld parlement. Dit resultaat volgt op de verloren vervroegde verkiezingen in de zomer, die leidden tot een patstelling tussen drie politieke blokken - geen van hen heeft een duidelijke meerderheid.

Macron beloofde "in de komende dagen" een nieuwe premier te benoemen, die dezelfde politieke uitdagingen het hoofd moet bieden. "De oppositie heeft voor chaos gekozen," bekritiseerde hij met name het rechtsextreme Rassemblement National (RN) en de linkse alliantie Nouveau Front Populaire (NFP). Beiden zouden "alleen als doel hebben de presidentsverkiezingen uit te lokken en voor te bereiden".

De motie van wantrouwen verwierp ook de begroting voor 2025, die voorzag in een pakket van 60 miljard euro aan belastingverhogingen en uitgavenverminderingen. Het doel was om het tekort van meer dan zes procent in 2024 terug te brengen naar ongeveer vijf procent in het volgende jaar. De RN had aangekondigd de begroting te blokkeren als aan haar eisen niet zou worden voldaan en voerde deze dreiging uit ondanks de concessies van Barnier.

Tot het einde van het jaar moet een nieuwe begroting worden goedgekeurd om de continuïteit van overheidsdiensten te waarborgen. Macron kondigde aan om half december een speciale financiële wet voor te leggen die de nodige overgangsmaatregelen moet garanderen.

De vorming van een nieuwe regering wordt bemoeilijkt door de diepe verdeeldheid in het parlement. Macron staat voor de keuze om opnieuw een alliantie te smeden met de partij Les Républicains van Barnier of om een nieuwe politieke configuratie te zoeken. Pogingen om gematigde linkse partijen uit de alliantie met La France Insoumise te halen, zijn tot nu toe niet succesvol geweest. LFI en RN hebben aangegeven elke premier af te wijzen die niet uit hun respectievelijke kamp komt.

Marine Le Pen, voorzitter van de RN, verklaarde: "Er zal geen premier uit het Nouveau Front Populaire komen." Tegelijkertijd heeft de LFI aangekondigd elke niet-linkse kandidaat "automatisch te censureren".

Macron bedankte Barnier, een ervaren politicus en voormalig Brexit-hoofdonderhandelaar van de EU, voor zijn diensten. Barnier zal in een overgangsrol blijven totdat een nieuwe premier wordt benoemd. De politieke crisis stelt niet alleen Macrons regering, maar ook de gehele institutionele stabiliteit van Frankrijk op de proef.