De Britse autokredietverstrekkers hebben een cruciale mijlpaal bereikt in een rechtszaak van miljarden: Het Hooggerechtshof heeft hun beroep tegen een baanbrekend vonnis toegelaten, dat de financiële sector potentieel confronteert met schadeclaims van miljarden.

In het middelpunt van de zaak staan "verborgen" provisies die banken aan autodealers betaalden zonder dat de klanten daarvan op de hoogte waren. In oktober oordeelde het hof van beroep dat deze praktijk ongeoorloofd is en veroorzaakte daarmee een golf van terugvorderingsclaims.

De Financial Conduct Authority (FCA) had al in januari een onderzoek naar commissies op de autokredietmarkt gestart. Discretionaire commissies, die handelaren ertoe aanzetten hogere rentes af te spreken, werden in 2021 verboden. Het oordeel van het beroepsgerechtshof breidde echter de problematiek uit naar vaste vergoedingen, waardoor nog meer kredieten betrokken zijn.

Na het vonnis reageerden de kredietverstrekkers gehaast: Close Brothers stopte alle nieuwe autoleningen, terwijl Lloyds Banking Group, waarvan dochteronderneming Black Horse marktleider is op het gebied van autoleningen, provisiebetalingen tijdelijk opschortte. Beide bedrijven hebben grote voorzieningen gevormd: Lloyds 450 miljoen pond, Close Brothers 400 miljoen pond.

De Britse autokredietmarkt had in 2022 een omvang van 52 miljard pond. Analisten van Moody’s schatten dat de totale compensatiekosten voor autokredietverstrekkers tot 30 miljard pond kunnen oplopen. Hiermee vertoont de zaak parallellen met het payment-protection-insurance-schandaal, dat de bankenbranche uiteindelijk 50 miljard pond kostte.

Die FCA overweegt een sectorbreed compensatiesysteem om te gaan met de verwachte storm van consumentenrechtszaken. Hierbij zou er of een systeemregeling kunnen worden ingevoerd waarbij banken proactief compensaties aanbieden, of een klachtgebaseerde oplossing waarbij betrokkenen actief claims moeten indienen.

Stephen Braviner Roman, General Counsel van de FCA, verklaarde dat verdere beslissingen pas na verduidelijking door de Hoge Raad zouden worden genomen. Vertegenwoordigers van de industrie zoals Adrian Dally van de Finance and Leasing Association verwelkomden het beroep als „zeer goed nieuws“ en benadrukten het belang van juridische duidelijkheid voor de toekomst van de sector.

De hoorzittingen bij het Hooggerechtshof, geleid door Lord Robert Reed, staan gepland tussen januari en april 2024. De definitieve uitspraak wordt met spanning verwacht, aangezien deze niet alleen de autokredietmarkt maar ook andere gebieden van de Britse consumentenleningen zou kunnen beïnvloeden.