Pavel Durov, de Russisch-zweigende miljardair en oprichter van de wereldwijd populaire berichtenapp Telegram, werd zaterdagavond op de luchthaven Le Bourget bij Parijs gearresteerd. De arrestatie, die na Durovs aankomst uit Azerbeidzjan plaatsvond, leidde onmiddellijk tot diplomatieke spanningen tussen Rusland en Frankrijk en veroorzaakte felle kritiek op de Europese vrijheid van meningsuiting.

Volgens informatie van drie anonieme bronnen, waaronder twee Franse politieagenten en een Russische bron, werd Durov op grond van een arrestatiebevel in Frankrijk gearresteerd. Het arrestatiebevel zou verband houden met beschuldigingen dat Telegram vanwege onvoldoende moderatie de verspreiding van strafbare feiten mogelijk maakt en onvoldoende met de autoriteiten samenwerkt.

Telegram, dat is gevestigd in Dubai en wereldwijd bijna een miljard gebruikers heeft, verdedigde Durov in een officiële verklaring.

De arrestatie van Durov heeft in Rusland tot opschudding geleid. Russische politici, waaronder Maria Butina, die Durov als "politieke gevangene" omschreef, en voormalig president Dmitri Medvedev uitten scherpe kritiek. Medvedev verweet Durov de risico’s van zijn vlucht uit Rusland te hebben onderschat.

De situatie wordt verder verergerd door de kritische reactie van Elon Musk, de eigenaar van X (voorheen Twitter), die op de arrestatie reageerde met de woorden: "Het is 2030 in Europa en je wordt geëxecuteerd omdat je een meme leuk vindt." Deze uitspraak benadrukt de groeiende bezorgdheid over beperkingen van de vrijheid van meningsuiting in Europa.

Durov, die de Franse en de Verenigde Arabische Emiraten nationaliteiten bezit, heeft Telegram in 2014 opgericht nadat hij Rusland had verlaten omdat hij weigerde oppositiegroepen op zijn vorige platform VKontakte te sluiten. Sindsdien heeft Telegram een centrale rol gespeeld in de verspreiding van informatie, vooral in Rusland en Oekraïne.

Het Russische ministerie van Buitenlandse Zaken heeft Frankrijk officieel verzocht om de rechten van Durov te waarborgen en bekritiseerde de arrestatie scherp. De Franse autoriteiten hebben tot nu toe geen officiële verklaring over het incident afgegeven.

De arrestatie van Durov kan verstrekkende gevolgen hebben voor de geopolitieke spanningen en de discussies over de vrijheid van meningsuiting in Europa. Telegram blijft ondanks de controverses een van de meest verspreide en invloedrijke sociale-mediaplatforms ter wereld.