Schuldenplafond: Een bodemloze put?

Stelt u zich voor dat uw creditcard een limiet van 5.000 dollar heeft, maar om de een of andere reden toestaat het bedrijf uitgaven van 6.000 dollar. Wanneer u vraagt of de limiet is verhoogd, is het antwoord: "Nee, maar we zullen erover nadenken." Toch wordt onmiddellijke betaling van het volledige bedrag geëist. Een soortgelijk evenwicht lijkt zich elke paar maanden voor te doen tussen het schuldenplafond van de Amerikaanse regering, dreigende shut-downs en politieke conflicten. Het Amerikaanse ministerie van Financiën overbrugt de financieringskloof door obligaties uit te geven die op de investeerdersmarkt worden geplaatst. Sinds de invoering van het schuldenplafond in 1939 met 45 miljard dollar is de schuldenlast gestegen tot indrukwekkende 36 biljoen dollar. En daarbij gaat het niet om het goedkeuren van nieuwe uitgaven, maar om het voldoen aan reeds bestaande rekeningen. Deskundigen zoals Kathleen Day van de Johns Hopkins Carey Business School bekritiseren dat het schuldenplafond vaak wordt misbruikt om politieke doelen door te drukken die in het begrotingsproces zijn mislukt. Zij waarschuwt dat het niet verhogen van dit plafond de kredietwaardigheid van het land in gevaar kan brengen, wat kan leiden tot een economische ramp en een enorme stijging van de rentetarieven. Het Amerikaanse Government Accountability Office beveelt een gelijktijdige beslissing aan van schulden, uitgaven en inkomsten – en niet op korte termijn vlak voor de behoefte zich voordoet. Prominente stemmen, waaronder ook presidenten van de afgelopen jaren, hebben zelfs geopperd om het schuldenplafond af te schaffen. De politieke impasse heeft al geleid tot kortetermijnoplossingen zoals de "continuing resolution", die echter slechts tijdelijke uitstel biedt. De grootste uitdaging ligt niet alleen in het actiegericht budgetbeheer, maar ook in de internationale verdeling van de schuldenlast, waarbij Japan de grootste rol speelt. Zo blijft het "verantwoordelijke" beheer van de nationale financiën de sleutel, zoals Day benadrukt. Schulden moeten op een winstgevende manier worden ingezet om de economische groei aan te wakkeren en niet aan het doel voorbij te schieten.