İsveçli mobilya şirketi Ikea, 1960 ile 1990 yılları arasında şirket için mobilya üretmeye zorlanan eski siyasi ve diğer mahkumlara 6 milyon Euro ödemeyi kabul etti. Bu karar, 2012 yılında yapılan ve en az 66 Doğu Alman firmasının 117 fabrikayla Ikea'ya bağlantılı olduğunu ve siyasi mahkumların bu tesislerde ve bazı hapishanelerde çalıştığını ortaya koyan bir soruşturmanın ardından geldi.
Ikea, ödemenin Alman hükümeti tarafından kurulan bir tazminat fonuna gönüllü olarak aktarılacağını açıklıyor. "Ne olduğunu derinden üzüntüyle karşılıyoruz. Doğu Almanya'daki siyasi mahkumların Ikea için üretim yaptığının ortaya çıkmasından bu yana konuyu aydınlatmak için sürekli çalışıyoruz," dedi Ikea Almanya CEO'su Walter Kadnar.
Alman Parlamento Temsilcisi Evelyn Zupke, DDR Mağdurları için, şirketin kararını memnuniyetle karşıladı: "Ikea'nın Acil Durum Fonu'na katkısı, şirket tarihinin karanlık bölümleriyle sorumlu bir şekilde hesaplaştığının bir işaretidir. Mahkumlara yaşatılan acıları geri alamayız, ama onlara bugün saygı gösterebilir ve destek olabiliriz.
Tazminat ödemesi, federal hükümetin DDR diktatörlüğünün kurbanlarına tazminat sağlamak üzere oluşturduğu kapsamlı bir plan çerçevesinde yapılacaktır. Ikea'nın katkısının yanı sıra, devlet de 1 milyon Euro sağlayacak. Ancak eleştirmenler, örneğin sınır bölgelerindeki kişiler için önerilen 1.500 Euro'luk tek seferlik ödemeler gibi bazı ödeme önerilerinin yetersiz olduğunu belirtiyor.
Ikea, medyada ortaya çıkan ifşaların ardından bağımsız bir soruşturma başlatmıştı. Rapor, zorla çalıştırılan işçilerin kullanımının, Doğu Almanya'da yaygın bir uygulamanın küçük bir parçası olduğunu doğruladı. Bununla birlikte, şirket 2012 yılında mağdurların derneği UOKG ile işbirliği yaparak maddi tazminat ödemeyi kabul etti.
Kadnar, „Mağdurlara onları destekleyeceğimize dair söz verdik. Bu nedenle, zorluk fonunun oluşturulmasını memnuniyetle karşılıyor ve sözümüzü tutabileceğimiz için mutluyuz“ diye vurguladı.
Dieter Dombrowski, UOKG Başkanı, Ikea'nın kararını "çığır açıcı" olarak nitelendirdi ve diğer şirketlerin bu örneği izleyeceği umudunu dile getirdi. "Mağdurların tanınması ve desteklenmesi, geçmişin hesaplaşması ve adaletin teşvik edilmesi için önemli bir adımdır," dedi.
Geçmişin işlenmesindeki ilerlemelere rağmen, Ikea özellikle Rusya ve Belarus gibi ülkelerden malzeme temini konusunda hala inceleme altında ve bu durum şirketi yeni zorluklarla karşı karşıya bırakıyor.
